Polecamy spacer nad stawy Parku Amelung zlokalizowanego w obrębie ulic 3 Maja, Żołnierzy Września, Waxmana, Sztygarskiej, Lipińskiej i nowej ulicy Owocowej.
Teren parku wynosi 15,68 ha, z czego 3,5 ha stanowią dwa akweny wodne, które powstały w wyniku eksploatacji górniczej prowadzonej na tym terenie w latach 20-tych XX w. jako zapadliska wypełniające się z czasem wodą opadową i gruntową z przylegających do nich terenów. Przez wiele lat stawy, jak i ich otoczenie traktowane było jako dobre miejsce składowania odpadów, co doprowadziło do jeszcze większej degradacji terenu, który stawał się coraz większą uciążliwością dla mieszkańców okolicznych bloków ze względu na ciągły odór unoszący się nad okolicą.
Zarastający teren coraz bardziej stawał się niebezpieczny i niedostępny, co wymusiło podjęcie zdecydowanych kroków w kierunku podjęcia rewitalizacji tego obszaru. Pierwsze kroki w tym kierunku podjęto już w 2002 r., co poskutkowało pozyskaniem środków finansowych na przeprowadzenie rewitalizacji, którą przeprowadzono w latach 2005 – 2007. Oczyszczono zbiorniki i teren, w niezbędnym zakresie zmieniono ukształtowanie i uszczelnienie zbiorników, zagospodarowano otoczenie poprzez uporządkowanie starej i nasadzenie nowej zieleni, infrastruktury parkowej poprzez wytyczenie ciągów pieszych, oświetlenia, wykonanie placu zabaw, ustawienie ławek, sztucznego wodospadu, a także wyspy lęgowej dla ptaków na większym stawie.
Na dawnym nasypie wąskotorowej kolejki piaskowej oddzielającej stawy wykonano ścieżkę pieszo-rowerową i ustawiono tablice informacyjno-edukacyjne. Natomiast uchwałą Rady Miasta Chorzów nr XVII/292/07 z dn. 29 XI 2007 r. zrewitalizowanemu terenowi nadano nazwę „Park Amelung”. Nowa uchwała utrzymująca nazwę tego terenu podjęta została przez Radę Miasta 27 VIII 2015 r. (nr XII/203/15). Atrakcją tego miejsca jest bioróżnorodność jako powstała w procesie rewitalizacji wykonanej przez człowieka, jak i samoistne procesy zachodzące w przyrodzie.
Zobaczymy więc tu wiele roślin wodnych takich m.in. jak: trzcina pospolita, pałka szerokolistna, oczeret jeziorny tzw. sitowie, kosaciec żółty (irys), kosaciec syberyjski wierzbówka kiprzyca, szczaw tępolistny, rdest ziemnowodny, a na wodzie rośliny o pływających liściach, które lada chwila rozpoczną kwitnienie: grążel żółty, grzybień biały i czerwony. Ponadto zobaczymy wiele drzew liściastych i iglastych oraz liczne krzewy. Są to m.in. świerki, sosny, modrzewia, dęby, buki, lipy, jarzębiny, brzozy, leszczyny, graby, jaśminy, jesiony, azalie, robinie, dzikie róże, lipy, pigwowce japońskie, czy miłorzęby dwuklapowe. Nie brak w parku różnorodnych gatunków zwierząt. Z ssaków spotkamy jeża, ryjówkę aksamitkę, czy kreta. Gady reprezentują: zaskroniec zwyczajny, jaszczurka zwinka, padalec zwyczajny, a z płazów, które upodobały sobie przede wszystkim tzw. cichy staw za nasypem kolejki to: traszka zwyczajna, kumak nizinny, żaba trawna (brunatna), żaba jeziorkowa (zielona, czy ropucha szara. Jak zauważymy wcale ten staw nie jest taki cichy, gdyż obecnie odbywa się na nim sezon godowy żab, których rechotanie słychać w znacznej odległości od stawu. Gęste szuwary nadstawne, jak i wysepki upodobały sobie również ptaki, zwłaszcza kaczka krzyżówka, kokoszka wodna, czy łyska zwyczajna, a także łabędzie nieme. Nad dużym stawem ustawione są drewniane pomosty obserwacyjne, które wykorzystywane są również przez wędkarzy, gdyż w zbiornikach pływa m.in. karp, karaś srebrzysty, lin, wzdręga, kiełbia czy okoń pospolity.
Od niepamiętnych czasów teren ten zwyczajowo nazywano „Amelungiem” i mało kto kojarzył tę nazwę z Karlem Gustawem Amelungiem (1818-1866), który pełnił funkcję starosty górniczego i dyrektora Wyższego Urzędu Górniczego we Wrocławiu. To na jego cześć jeden z szybów kopalni „Król” (później KWK Barbara-Chorzów) nazwano jego imieniem.
Tekst i foto: Adam Lapski