Park Róż – przez mieszkańców nazywany potocznie „Różok”, założony został w latach 1926 – 1930, na powierzchni 10,3 ha pomiędzy ulicami Żwirki i Wigury, Piaskową, Astrów i Urbanowicza/Kilińskiego.
Jego nazwa pochodzi od dużej ilości nasadzonych na jego terenie w układzie geometrycznym różanych krzewów tworzących od północnej strony parku tzw. ogród różany.
W tej części nie brak również pomiędzy drzewami rabatów z bylinami, azaliami, a także różnymi innymi roślinami sezonowymi. Centralnym punktem parku dzielącym go na dwie oddzielne części kompozycyjne jest nowoczesny plac zabaw dla dzieci wykonany w 2017 r. Tu też, przed placem zabaw stoi odsłonięty 1 czerwca1979 r. z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka a zarazem w Międzynarodowym Roku Dziecka pomnik autorstwa Andrzeja Szczepańca, przedstawiający Matkę z Dzieckiem. Pomnik to postać kobiety, matki unoszącej ponad głowę rozradowane niemowlę, potocznie zwany przez chorzowian Pomnikiem Matki Polki.
Jak już wspomniano druga południowa część parku to swobodnie ukształtowany kompozycyjnie i krajobrazowo teren parkowej zieleni, zwłaszcza różnorodny pod względem drzewostanu. Na jego terenie znajdują się dwa stawy o nazwie: Duży i Mały Leopold. Są one pozostałością dawnej kopalni piaskowej, stąd nieopodal mamy ul. Piaskową. Stawy były już kilkukrotnie rewitalizowane. Większy staw ma umieszczoną na samym środku fontannę, która będąc elementem podnoszącym estetykę tego miejsca służy również natlenieniu wody. Niestety obecnie ze względów na sytuację epidemiologiczną koronawirusa COVID-19 jest ona wyłączona. Mały staw w czasie rewitalizacji z lat 1997 – 2000 został nieznacznie powiększony i na nowo ukształtowany, a na jego środku wykonano wydłużoną wysepkę lęgową dla żyjącego w parku ptactwa. Upodobały ją sobie przede wszystkim kaczki krzyżówki, łyski, kurki wodne, a także od czasu do czasu nieme łabędzie. W parku napotkamy również zięby, gile, jeżyki, sroki, gołębie grzywacze, sikorki, czy wróble. Zobaczyć również można wiewiórki rude (pospolite), jeże, a ostatnio pojawiły się nawet dziki. Obecnie trwa końcowy etap rewitalizacji stawów rozpoczęty w październiku 2019 r. Stawy porastają pałki wodne wąskolistne i szerokolistne, trzcina pospolita, rdesty ziemnowodne, grążele żółte i grzybienie białe i różowe tzw. lilie wodne. Stawy, zwłaszcza duży jest ulubionym miejscem wędkarzy, którzy złowią tu m.in. karpie, karasie, płotki, czy leszcze.
Ten typowo miejski park jest ogólnodostępny, ma wytyczone alejki i parkową infrastrukturę w postaci ławek, oświetlenia, a także w najdalej na południe wysuniętej części od strony ul. Ryszki plenerową siłownię oraz specjalny psi wybieg. Jego walorem jest jak już wspomniano różnorodność dendrologiczna. Spotkamy tu m.in. z drzew liściastych: miłorzęby japońskie, buki purpurowe, dęby, tulipanowce, platany klonolistne, graby pospolite, klony zwyczajne, jawory, platany, wierzby płaczące i białe, topole włoskie, białe i czarne, lipy szerokolistne, kasztanowce. Z drzew iglastych, które są w mniejszości zobaczymy m.in.: daglezje, tuje, jodły, cisy, czy sosny. Natomiast z krzewów zobaczymy m.in.: cisy karłowate, bukszpany, azalie (zwane również różanecznikami lub rododendronami), czy cyprysiki.
Ciekawostką jest, że dzisiejszy Park Róż nazywany był również parkiem dra Urbanowicza, a w czasach PRL-u – parkiem im. gen. K. Świerczewskiego. Wokół parku od strony ul. Żwirki i Wigury oraz Urbanowicza wzniesiono w okresie międzywojennym modernistyczny budynek dawnej szkoły handlowej, dzisiaj Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego (tzw. ekonomik), a także ciekawe modernistyczne osiedle domków mieszkalnych typu willowego z ogrodami. Natomiast w latach 1971-1975 wzniesiono zabudowę tzw. Osiedla „Różanka” składającego się z 9 wieżowców i 2 budynków mieszkalnych czteropiętrowych przy ul. Astrów i Różanej. Mimo takiego otoczenia jest miejscem, gdzie można mimo wszystko odpocząć od codziennych trosk i życiowego gwaru.
Tekst i zdjęcia: Adam Lapski