Unia Europejska mocno stawia na wzmocnienie work-life balance wśród pracowników, szczególnie tych planujących lub mających potomstwo. Nowe regulacje prawne mają przyczynić się do ułatwienia rodzicom szybszego i łatwiejszego powrotu do pracy po narodzinach dziecka.
Adwokat za przyczynę podaje dyrektywy
Główną przyczyną regulacji mających wejść w życie są dyrektywy unijne. Wymuszają one zmiany w Kodeksie Pracy. Szczególnie odpowiedzialne są za to konkretne dwie dyrektywy – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE. Pierwsza z nich, zakłada, że każdy pracownik w Unii Europejskiej będzie posiadał takie same co najmniej minimalne prawa. Dyrektywa ta reguluje również zasady zatrudniania pracowników szkół. Mają być one bardziej przejrzyste, co docelowo poprawi warunki pracy dla pracowników. Druga z dyrektyw, nazywana jest również ,,dyrektywą work-life balance”. Work – life balance, czyli równowaga między życiem zawodowym a prywatnym jest rzeczą, na którą Unia Europejska zwraca ostatnimi laty dużą uwagę. Z tego właśnie powodu dyrektywa WLB ma na celu poprawienie dostępu do rozwiązań w zakresie tej równowagi. Wprowadza ona również kilka uprawnień związanych z ojcostwem, ponieważ dąży do zwiększenia udziału mężczyzn w wykorzystywaniu urlopów i elastycznych form organizacji pracy związanych z opieką i wychowywaniem dzieci.
Adwokat podkreśla, że państwa członkowskie Unii Europejskiej muszą wdrożyć przepisy wymagane w dyrektywach do 2 sierpnia 2022 roku, co oznacza, że zmiany w Kodeksie Pracy powinny wejść w życie najpóźniej 1 sierpnia 2022 roku. Polski rząd już podjął działania mające na celu wdrożenie dyrektyw – opublikowane zostały już założenia projektu nowelizacji Kodeksu Pracy.
Dodatkowe 5 dni urlopu
Jedną ze zmian w Kodeksie Pracy ma być dołożenie 5 dodatkowych dni urlopu opiekuńczego do wykorzystania na zajmowanie się niesamodzielnymi członkami rodziny. Obecnie, liczba tych dni wynosi 2. Ponadto, urlop ten miałby być rozszerzony na wszystkich krewnych, którzy zamieszkują w tym samym gospodarstwie domowym.
Zmiana w urlopach rodzicielskich
Kolejną zmianą w Kodeksie Pracy w 2022 roku mają być nowe zasady udzielania urlopów rodzicielskich. W celu umożliwienia drugiemu rodzicowi większego wkładu w wychowywanie dziecka. Nowe przepisy zakładają 9 tygodni urlopu dla ojca dziecka. I co ważne, może z niego skorzystać tylko ojciec – niewykorzystane dni przepadają i nie może skorzystać z nich matka.
Zakaz zatrudnienia w określonych warunkach
Nowe przepisy przewidują zakaz zatrudniania w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy i delegowania pracowników sprawujących opiekę nad dziećmi do 8 roku życia. Pracodawca może zlecić taką pracę jedynie za zgodą pracownika.
Elastyczna praca
Dzięki nowelizacji przepisów pracownik, który jest rodzicem opiekującym się dzieckiem do 8 lat będzie mógł złożyć u swojego pracodawcy wniosek o elastyczną pracę. Elastyczna praca może polegać na rozwiązaniach takich jak: telepraca, elastyczne rozkłady czasu pracy – ruchomy czas pracy, indywidualny czas pracy i przerywany czas pracy, czy praca w niepełnym wymiarze.
Zakaz zwalniania
Nowelizacja Kodeksu Pracy obejmie również zakaz zwalniania pracowników:
- w okresie ciąży i okresie urlopu macierzyńskiego,
- od dnia złożenia wniosku o udzielenie: części urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego albo jego części, urlopu ojcowskiego albo jego części, urlopu rodzicielskiego albo jego części i urlopu opiekuńczego albo jego części oraz skorzystania z takiego urlopu,
- z powodu wystąpienia z wnioskiem o elastyczną organizację pracy do dnia zakończenia pracy w ramach elastycznej organizacji czasu pracy.